" آخرت "
هنوز يوروم ياپيلمامش
جهنّم نره ده در؟
جهنّم شو آن وارمي، وارسه نره ده در؟
:جواب
”ده كه : هر شيئڭ بيلگيسي اللّٰه قاتنده در. غيبي اللّٰهدن باشقه كيمسه بيلمز.“ (ملك،٢٦ /نمل،٦٥)
بعض روايتلرده جهنّم، يرڭ آلتنده اولارق افاده ايديلمشدر. آچيقلامەلرده يرڭ آلتي افاده سيله دنيانڭ مركزي و چكردگي حكمنده اولان ”باريسفر“ قاتماننه اشارت ايديلمكده در.
ژئولوژيك اولارق ده بيلينمكده دركه ؛ يرڭ آلتنه اينيلدكجه هر ٣٣ متره ده صيجاقلق بر درجه آرتار. دنيانڭ ياري چاپي آلتی بیڭ كسور كیلو مترە اولديغندن، مركزده صيجاقلق ایكی یوز بیڭ درجه يه اولاشير. دنياده كي آتشڭ درجه سندن ايسه ياقلاشيق یتمش قات داها فضله اولمسي، جهنّم آتشنه دائر شو حدیثه اويغون دوشر:
"جهنّم آتشي ( مقدارجه و صاييجه ) دنيا آتشلري أوزرينه آلتمش طقوز درجه فضله قيلينمشدر. بونلردن هر برينڭ حرارتي بتون دنيا آتشنڭ حرارتي گبيدر." ( تجريد صريح ترجمه و شرحي)
دنيانڭ مركزنده كي ایكی یوز بیڭ درجه لك بو آتش، جهنّمڭ چكردگي حكمنده اولوب، قيامت گوني ير كره يي چاتلاتارق بتون دهشتيله اورتايه چيقار. گنيشله يوب بويويه رك صوڭ شكلنى آلير و بيوك جهنّمه دونوشور.
مثلا؛ ماغمه ده كي آتشڭ زمان زمان يانار طاغ پاتلامه لريله فيشقيروب ير يوزينه چيقمسي، حتّی بر شهري كول ايتمه سي؛ ايلريده مركزده كي آتشڭ تمامًا بوشالتيلوب دنيايي صاراجغنە، بو شكلده بيوك جهنّمه دونوشه جگنه بر اشارت اولابيلير.
بر روايتده ده ؛ جهنّمڭ دنيانڭ يورونگه سي آلتنده اولديغي سويلنمكده در. فقط شو آن صوڭ شكلنى آلمش دگلدر. گورونوب بيلينممه سي ايسه قراڭلق و نورسز بر آتشي اولديغندندر.
بو آچيقلامەلرله برلكده بيلملي يزكه : ”قدیر ذوالجلالڭ ملكي چوق گڭيشدر. حكمتي نره يي اويغون گورور و گوستريرسه جهنّم اورايه يرلشير. :قايناق http://www.xn--mgbcanya0ab4l6abbcd.com - جهنّم نره ده در؟“